

















Smakowitości PRL: kultowa placek, shoarma z ptaka i wiejskie dania
Wróć do smaków PRL
Współczesna Ojczyzna to państwo bogaty gastronomicznie, ale nie sposób przeoczyć o potrawach, które tworzyły codzienność w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Smaki PRL-u powracają dziś nie jedynie w nostalgicznych wspomnieniach, ale też na stolikach młodszych pokoleń. Kultowa pizza PRL, kebab z kurczaka czy rustykalne jadło to ikony ery, które wciąż kultowa pizza PRL pobudzają wyobraźnię kucharzy i degustatorów.
kultowa placek PRL – prostota i aromat
W latach 80. placek była synonimem luksusu i postępu. Nie była podobna do włoskiego pierwowzoru – jej fundamentem był masywny, delikatny spód drożdżowy, często robiony na blasze. Komponenty zostały zmniejszone dostępem artykułów w ramach punktach sprzedaży, https://chilloutzgrillem.pl/kotlety-mielone-kapustka-zasmazana-z-kielbasa/ w zastępstwie mozzarelli (bez zmian) wykorzystywano sera żółtego, a ketchup zastępował sos pomidorowy.
Najważniejsze atrybuty ciasta PRL:
- Gęste wypiek: Delikatne, fermentowane, wypiekane na szerokiej formie.
- Proste przybory: Cebulica, szynka w puszce czy kiełbasa, grzyby z puszki.
- Ser twardy: Najczęściej gouda lub edama zamiast mozzarelli.
- Ketchup: Zwykle polany po przygotowaniu jako chłopskie jadło zamiennik polewy pomidorowego.
Taki rodzaj placki można było kupić w lokalach mlecznych lub lokalnych pizzeriach. Do teraz wiele jednostek przypomina sobie smak pizzy z pieca „Merkury” czy charakterystyczny aromat pieczonego ciasta drożdżowego unoszący się nad alejami.
Szawarma z ptaka – egzotyczny motyw lat dziewięćdziesiątych
Pomimo że szawarma pojawiła się szerzej jednakże na końcu lat 80., niesamowicie szybko zyskała sympatię obywateli Polski spragnionych świeżych doznań kulinarnych. Była jednym z początkowych potraw kuchni środkowowschodniej oferowanych w rodzimych lokalach typu fast food.
Shoarma z ptaka wyróżniała się aromatycznymi przyprawami i łatwością prezentacji. Mięso shoarma z kurczaka marynowano w kompozycji czosnku, pieprzu cayenne i kurkumy, a następnie grillowano lub przyrządzano na gorących blachach. Najczęściej dostarczano ją z ziemniakami smażonymi i mieszanką z białej kapusty oraz dipem czosnkowym lub ostrym.
Czemu shawarma stała się hitem?
- Nowinka kulinarna – dla licznych obywateli Polski była debiutanckim kontaktem z gotowaniem orientalną.
- Dostępność – szybka do zrobienia i sycąca.
- Wyrazisty aromat – wyraziste przyprawy wyróżniały ją od klasycznych krajowych dań.
Dziś szawarma jest trwałym elementem jadłospisu w wielu knajpach i restauracjach typu fast food, a jej uznanie nie zanika od dziesięcioleci kultowa pizza PRL.
Wiejskie jedzenie – powrót do źródeł
Ludowe dania to termin obejmujący klasyczne posiłki gotowania wiejskiej, które w PRL-u miały renesans. W momentach deficytów towary nieskomplikowane i treściwe były na wagę złota. Posiłki takie jak bigos, żurek czy placki ziemniaczane powracały do łask zarówno w domowych kuchniach, jak i shoarma z kurczaka restauracjach.
Najbardziej znane posiłki tradycyjnego menu:
- Kapusta: Gotowana kapusta z mięsiwem i borowikami.
- Placusie z kartofli: Podsmażane na chrupiąco serwowane ze śmietanką lub potrawką.
- Żureczek: Kwaśna potrawa na zakwasie żytniowym z kiełbasą wieprzową i jajkiem.
- Pierożki ruskie: Z wypełnieniem ziemniaczano-serowym.
Wiejskie dania zostało inspiracją dla wielu lokali gastronomicznych otwieranych po okresie transformacji ustrojowej. Sieć „Chłopskie Jadło”, założona przez Annę Chodakowską w 1995 roku, opierała się właśnie na tych nieskomplikowanych recepturach – serwując pierogi przylegające do palców czy bigos o zapachu dymu.
Czemu te smaki powracają?
Powrót do dań chłopskie jadło PRL-u to nie tylko nostalgia za dzieciństwem czy czasami młodości opiekunów. To też odpowiedź na zapotrzebowanie autentyczności i minimalizmu we współczesnej sztuce kulinarnej. Wielu kucharzy kuchni bierze dziś natchnienie z zwyczajów PRL-u – przekształcając dawne przepisy lub podając typowe dania w modernistycznej odsłonie.
W coraz większym stopniu regularnie można znaleźć lokale proponujące placek włoski „jak w przeszłości”, knajpy serwujące szawarmę na podstawie autentycznych receptur oraz jadłodajnie koncentrujące się na tradycyjnych potrawach wiejskich przygotowywanym według rodzinnych przepisów.
Jakie czynniki powoduje, że te dania są ponadczasowe?
- Prostota elementów – bazują na powszechnie dostępnych towarach.
- Pożywne porcje – znakomite dla ludzi szanujących konkretny posiłek.
- Wyraziste aromaty – dzięki stosowaniu ziół oraz tradycyjnych metod gotowania kultowa pizza PRL.
Odmienione życie kultowych przysmaków
Potrawy takie np. pizza PRL albo shoarma z kurczaka dziś odrodzenie również dzięki mediom społecznościowym. W internecie ukazuje się coraz liczniejsze receptur natchnionych okresem lat 80. i dziewięćdziesiątymi latami, a food trucki oraz imprezy kulinarne chętnie reklamują retro-smaki jako zamiennik dla modnych zagranicznych trendów.
Mieszkańcy Polski shoarma z kurczaka coraz częściej preferują regionalne artykuły oraz stare przepisy przekazywane z generacji na generację. Dzięki temu kultowe dania mają szansę zachować się ważnym częścią polskiej tożsamości kulinarnej przez następne dekady.
Smaki PRL-u udowadniają, że choćby najbardziej podstawowe potrawy mogą być wyjątkowe – potrzeba tylko kapka nostalgii oraz troska o jakość produktów. Czy to placki „z blaszki”, intensywna shoarma czy swojskie wiejskie jadło – każde z tych potraw ma swoje chłopskie jadło miejsce w uczuciach (i żołądkach) Polaków!
